“Το ανάλογο αξίωμα της κοινωνικής μηχανικής είναι: Αν κάτι δεν έχει αναφερθεί, δεν συνέβη ποτέ”
"Σε Έναν Κόσμο Προπαγάνδας, Η Αλήθεια Είναι Πάντα Μια Συνωμοσία"
"Το Ποιο Επικίνδυνο Από Όλα Τα Ηθικά Διλήμματα Είναι Όταν, Είμαστε Υποχρεωμένοι Να Κρύβουμε Την Αλήθεια Για Να Βοηθήσουμε Την Αλήθεια Να Νικήσει"

Χορασάν: Ενεργειακή στρατηγική και τρομοκρατία

Ακούγεται πως το Ισλαμικό Κράτος (IS) είναι δημιούργημα των Ηνωμένων Πολιτειών με απώτερο στόχο τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν. Αν και δεν θα ήταν η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ χρηματοδοτούσαν, εκπαίδευαν, ή δημιουργούσαν παραστρατιωτικές εξτρεμιστικές ομάδες για την προώθηση των συμφερόντων τους, αυτή η θεωρία ακούγεται παρατραβηγμένη.

Το σενάριο υποθέτει πως κάποια στιγμή πριν από την εισβολή των ΗΠΑ στο Ιράκ, κάποιοι έθεσαν σε εφαρμογή μια σειρά από περίπλοκες γεωστρατηγικές κινήσεις, που θα δημιουργούσαν τις συνθήκες για την εμφάνιση μιας βάναυσης και αποτελεσματικής ομάδας που θα μπορούσε να προκαλέσει τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και απορρίπτω αυτό το σενάριο, διαπιστώνω πως υπάρχει ένα μικρό ψήγμα αλήθειας σε αυτή τη θεωρία συνομωσίας. Το IS αποτελεί πράγματι μεγαλύτερο πρόβλημα για τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν και οι ΗΠΑ το γνωρίζουν πολύ καλά.

Κατ 'αρχάς, υπάρχει η πολιτική βούληση για την καταπολέμηση του IS. Οι ΗΠΑ είναι πολιτικά εξαντλημένες μετά από περισσότερο από μια δεκαετία πολέμων. Στο εσωτερικό της χώρας, έχουμε αύξηση των φυλετικών εντάσεων, μια δύσκολη οικονομική προοπτική, και τον μαραθώνιο της προεκλογικής εκστρατείας των 18 μηνών. Σε διεθνές επίπεδο, αντιμετωπίζουμε μια εκνευρισμένη Ρωσία, μια ανερχόμενη Κίνα, και το συνεχιζόμενο δράμα της ιρανικής πυρηνικής συμφωνίας. Χωρίς να έχει πραγματοποιήσει μια επίθεση σε αμερικανικό έδαφος, το IS είναι ειλικρινά εκτός προεκλογικής θεματολογίας και απλά μια υποσημείωση στην ατζέντα του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΠΑ. Αυτό εξηγεί και τη δημόσια αμηχανία των στρατηγών καθώς και την απουσία ολοκληρωμένης στρατηγικής αντιμετώπισης. Ωστόσο, θα πρέπει να εστιάσουμε στις αποφάσεις που λαμβάνονται, επειδή αυτές ακριβώς, διαμορφώνουν ένα νέο πεδίο γεωπολιτικής μάχης: το Χορασάν.

Το Χορασάν είναι μια περιοχή που καλύπτει ένα μεγάλο μέρος του Αφγανιστάν, του Πακιστάν, του Ουζμπεκιστάν, του Τατζικιστάν, του Τουρκμενιστάν και του Ιράν. Για το IS το Χορασάν αποτελεί το τελικό πεδίο μάχης, για τις περιφερειακές δυνάμεις, το Χορασάν αντιπροσωπεύει το μέλλον της ενέργειας.

Ο έλεγχος και η πρόσβαση στην περιοχή, λόγω της ιστορίας και της γεωγραφικής εγγύτητας, ήταν παραδοσιακά προνόμιο της Ρωσίας και του Ιράν. Την τελευταία δεκαετία αυτό το δίπολο κλονίστηκε καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και η Κίνα διεκδίκησαν το δικό τους μερίδιο στην «ενεργειακή πίτα». Αυτό για τις Κινεζικές εταιρείες έγινε σχετικά εύκολα, ενώ για τις δυτικές εταιρείες απαίτησε υψηλό οικονομικό και πολιτικό κόστος.

Η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται σημαντικά από τη ρωσική ενέργεια, η ιρανική οικονομία άντεξε παρά τις κυρώσεις των ΗΠΑ και η Κίνα που δείχνει πιο σίγουρη για την ενεργειακή προοπτική της: αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα που για να αντιμετωπιστεί χρειάζεται να κατακλυστεί η αγορά με νέες πηγές ενέργειας. Ο άλλος τρόπος είναι να αποσταθεροποιηθεί η περιοχή.

Για να επανέλθω και πάλι στη στρατηγική των ΗΠΑ, τρία είναι αυτά που πρέπει να έχουμε υπόψη μας: Αντιμετωπίζοντας την Ρωσία, που απέδειξε πως είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει πλήρη ισχύ για να προασπίσει τα οικονομικά της συμφέροντα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δυο επιλογές: 


να σταματήσουν την επέκταση του ΝΑΤΟ για να δώσουν τον απαραίτητο χώρο στη Ρωσία και να επιδιώξουν την εξισορρόπηση στο ευρωπαϊκό εμπόριο και την ενεργειακή εξάρτηση, ή να αυξήσουν την παρουσία του ΝΑΤΟ μέσω στρατιωτικών συνεργασιών και επίδειξης δύναμης, ώστε να υπονομεύσουν την ρωσική περιφερειακή ενεργειακή ηγεμονία. Βλέποντας τις κινήσεις του ΝΑΤΟ, παρατηρούμε την ανάπτυξη μιας δημόσιας και ταυτόχρονα μιας συγκαλυμμένης στρατηγικής για την ανατροπή των ενεργειακών συσχετισμών.

Δεύτερον, οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν. Οι κυρώσεις έχουν μειωθεί και δεν έπληξαν τελικά την ιρανική οικονομία. Οι ΗΠΑ επέδειξαν ιδιαίτερη προθυμία για να πετύχουν αυτή τη συμφωνία. Η απειλή του Ισλαμικού Κράτους ανησυχεί το Ιράν, που διακινδυνεύει την οικονομική σταθερότητα μαζί με την εθνική ασφάλεια. Η ανησυχία αυτή είναι επίσης εμφανής στην συνεχιζόμενη υποστήριξη προς το καθεστώς του Άσαντ. Η ιρανική υποστήριξη δεν αφορά τόσο την επίδειξη δύναμης, όσο τη δική τους προστασία.

Τρίτον, καθώς η Κίνα επεκτείνει τη στρατηγική της εμβέλεια, συνειδητοποιεί τις μελλοντικές της ανάγκες και κινείται προς την μελλοντική διασφάλιση των απαραίτητων πόρων –από τρόφιμα, μέχρι μέταλλα και ενέργεια. Ένα μεγάλο τμήμα αυτής της στρατηγικής αφορά τους ενεργειακούς πόρους της Κασπίας. Οι Κινέζοι έχουν δαπανήσει δισεκατομμύρια για την ανάπτυξη των ενεργειακών υποδομών σε μια από τις πιο επικίνδυνες και ασταθείς περιοχές του κόσμου. Είτε αυτό το εγχείρημα έχει σχεδιαστεί για να ενισχυθεί το στρατηγικό βάθος της Κίνας ή αποτελεί ένα ανάχωμα ενάντια στην οικονομική συρρίκνωση, οι ΗΠΑ έχουν γεωπολιτικό συμφέρον να ενεργούν τουλάχιστον ως μερικό εμπόδιο.

Ο πόλεμος δεν είναι μόνο πολιτική αλλά και οικονομία με άλλα μέσα. Η περιοχή της Κασπίας, ή το Χορασάν αποτελούν τον γόρδιο δεσμό των μεγάλων δυνάμεων σε επίπεδο πολιτικής και οικονομίας. Το Ισλαμικό Κράτος είναι μια πρόκληση για τις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς αποτελεί μια αποτυχία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στο παρών, αλλά και μια μοναδική στρατηγική ευκαιρία στο εγγύς μέλλον. Αναμφίβολα οι αεροπορικές επιθέσεις των μη επανδρωμένων θα συνεχιστούν, όμως η τρέχουσα στρατηγική θα πρέπει να κατευθυνθεί προς μια επέμβαση καθοδηγούμενη από τη Δύση. 


Περιμένω πως καθώς το Ισλαμικό Κράτος κοιτάζει προς το Χορασάν, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κοιτάζουν από την άλλη. Μόνο ο χρόνος θα δείξει αν αυτή η στρατηγική δικαιωθεί ή τελικά θα προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά.


EVAN THOMSEN

Πηγή

http://dia-kosmos.blogspot.gr/