Ο Π. Μ-Σ δημοσιεύει από τα βρετανικά αρχεία ένα απόσπασμα διαλόγου μεταξύ των δυο ανδρών, όπως το κατέγραψε ο Eden:
«Eden: Σχετικά με τη θέση της Τουρκίας. Μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να βελτιώσουμε την κατάσταση;
Ο ΕΒΡΑΙΟΣ Στάλιν: Πέστε τους ότι θα πάρουν τα Δωδεκάνησα.
Eden: Αυτό είναι πολύ δύσκολο λόγω των Ελλήνων, καθώς τα νησιά κατοικούνται κατά κύριο λόγο από Έλληνες και ο ελληνικός λαός σχεδιάζει από καιρό να τα αποκτήσει.
Ο ΕΒΡΑΙΟΣ Στάλιν: Δεν πρέπει να είστε τόσο αυστηρός, ακολουθώντας αυτή την αρχή της εθνικότητος. Και στην Ελλάδα υπάρχουν Τούρκοι.
Eden: Πιστεύετε ότι κάτι τέτοιο θα είχε επίδραση στους Τούρκους;
Ο ΕΒΡΑΙΟΣ Στάλιν: Όλα αυτά τα νησιά αποκλείουν την έξοδο από την Τουρκία. Θα μπορούσατε να κανονίσετε μια ανταλλαγή των νησιών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, έτσι ώστε μερικά να πάνε στη μία και μερικά στην άλλη.
Eden: Πριν από αρκετό καιρό, όταν πιστεύαμε ότι μπορούσαμε να καταλάβουμε τα Δωδεκάνησα, αρχίσαμε συνομιλίες με την Ελλάδα και την Τουρκία. Όμως, δεν πήγαν καθόλου καλά.
Ο ΕΒΡΑΙΟΣ Στάλιν: Οι Τούρκοι θα ήθελαν, επίσης, την Αλεξανδρούπολη [Δεδέαγατς]. Όμως δεν πρέπει να προσβάλουμε τους Έλληνες. Αλλά θα μπορούσε να γίνει μια ανταλλαγή νησιών.
Eden: Σίγουρα το ζήτημα είναι εξεταστέο». Το μυστικό πρωτόκολλο τελικά δεν το υπόγραψε ο Eden, επισημαίνοντας πως πρέπει να διαβουλευθεί πρώτα με την κυβέρνηση των ΗΠΑ και με τις κυβερνήσεις των βρετανικών κτήσεων.
Comments