Τον προσεχή Οκτώβριο θα διεξαχθούν εκλογές για την πλήρωση δύο θέσεων μη μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ). Υποψήφιοι της δυτικής ομάδας είναι η Τουρκία, η Ισπανία και η Νέα Ζηλανδία. Η θητεία των κρατών που θα κερδίσουν τις εκλογές θα είναι διετής και θα αρχίσει τον επόμενο χρόνο, δηλαδή το 2015.
Πρώτες εκτιμήσεις φέρουν την Τουρκία ως μία εκ των επικρατεστέρων για τη μία θέση υποψηφίων, πέντε χρόνια μετά τη λήξη της θητείας της στο ίδιο συμβούλιο. Λέγεται, μάλιστα, ότι έχει εξασφαλίσει την υποστήριξη της αφρικανικής ομάδας, που ως γνωστό αποτελείται από τον σεβαστό αριθμό των 53 κρατών.
Yπενθυμίζουμε ότι η Τουρκία είχε εκλεγεί στο ΣΑ για τη διετία 2009-2010, λαμβάνοντας από τη Γενική Συνέλευση 151 ψήφους, επί συνόλου 192. Έτσι, πέντε μόνο χρόνια μετά την τελευταία της θητεία, επανεμφανίζεται στο σημαντικό αυτό όργανο των ΗΕ, διεκδικώντας μια άλλη επανεκλογή.
Για το πληρέστερο της εικόνας αναφέρουμε ότι, προκειμένου να υπάρχει δίκαιη κατανομή και εκπροσώπηση από γεωγραφικής απόψεως, στα ΗΕ υπάρχουν πέντε ομάδες: Η δυτική ομάδα, η αφρικανική ομάδα, η ομάδα Ασίας-Ειρηνικού, η ομάδα Ανατολικής Ευρώπης και, τέλος, η ομάδα Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής. Η Τουρκία και οι δύο συνυποψήφιές της ανήκουν στη δυτική ομάδα. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η Τουρκία ανήκει σε δύο ομάδες στα ΗΕ, στην ασιατική και στη δυτική. Λαμβάνει μέρος στις εργασίες και των δύο ομάδων, αλλά όταν ψηφίζει, συμμετέχει μόνον στις ψηφοφορίες της δεύτερης.
Η εκ νέου υποψηφιότητα της Τουρκίας στο υπέρτατο αυτό όργανο των ΗΕ πέρασε, με ελάχιστες εξαιρέσεις, σχεδόν απαρατήρητη. Ήδη, με σχετικό μας άρθρο το 2011, είχαμε επισημάνει την ιδιάζουσα σημασία της τουρκικής υποψηφιότητας και είχαμε διερωτηθεί γιατί η χώρα μας υπέβαλε για το ίδιο όργανο υποψηφιότητα για το… 2025-2026, δηλαδή 20 χρόνια μετά την τελευταία (2005-2006) θητεία της, ενώ η Τουρκία υπέβαλε υποψηφιότητα πέντε μόνο χρόνια μετά.
Δεν γνωρίζουμε τους λόγους για τους οποίους η χώρα μας υπέβαλε την υποψηφιότητά της για τόσο αργά. Ενδεχομένως να υπήρχαν λόγοι που διαφεύγουν της προσοχής μας. Αλλά δεν παύει η τουρκική υποψηφιότητα να μας προβληματίζει και να μας προκαλεί εύλογη ανησυχία.
Από τον σημαντικό θώκο του ΣΑ η Άγκυρα ασφαλώς θα επιχειρήσει να επωφεληθεί της ευκαιρίας να επηρεάσει καταστάσεις που θα στηρίζουν τα συμφέροντά της, ειδικότερα μάλιστα στο Κυπριακό -και όχι μόνο- που βρίσκεται, στην παρούσα χρονική συγκυρία, σε πολύ ευαίσθητη και δύσκολη καμπή.
Υπενθυμίζουμε ότι κατά την τελευταία της θητεία στο ΣΑ η Τουρκία είχε επιτύχει ο ρόλος της να μην περάσει απαρατήρητος. Είχε ψηφίσει κατά της επιβολής νέων κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, εξαιτίας του επίμαχου πυρηνικού προγράμματός του. Είχε μάλιστα επισύρει για τον λόγο αυτό και επικρίσεις από τους συμμάχους της και ερωτηματικά όσον αφορά τον παραδοσιακά φιλοδυτικό προσανατολισμό της. Αυτό όμως δεν την εμπόδισε, κατόπιν εντόνων προσπαθειών της τουρκικής διπλωματίας, να προβάλει και να κάνει έντονη την παρουσία της στη διεθνή σκηνή.
Είναι γνωστή η επίμονη και συντονισμένη προσπάθεια της Τουρκίας να προβληθεί ως δύναμη με διεθνή ευθύνη. Το είδαμε τα τελευταία χρόνια, όταν μάταια προσπάθησε να επιβάλει την παρουσία της ως «περιφερειάρχης» στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ενώ στην αρχή φάνηκε ότι συγκέντρωνε τη συμπάθεια των αραβικών πληθυσμών, στο πλαίσιο της προώθησης της πολιτικής των «μηδέν προβλημάτων» με τους γείτονες, γρήγορα έγινε αντιληπτό πόσο η πολιτική αυτή απέτυχε.
Απορροφημένη η πολιτική της ηγεσία από τα πολλαπλά προβλήματα που αντιμετώπισε -μετά τα γνωστά γεγονότα της πλατείας Ταξίμ πέρυσι το καλοκαίρι και τα επίσης γνωστά καταγγελθέντα σκάνδαλα τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν η κυβέρνηση Ερντογάν εισήλθε σε μια περίοδο έντονης πολιτικής κρίσης- η Άγκυρα δεν κατόρθωσε να διατηρήσει την ίδια με το παρελθόν δυναμική στο πεδίο της διεθνούς προβολής της. Η νέα όμως υποψηφιότητα στο ΣΑ, εφόσον βέβαια ευοδωθεί, όπως προκύπτει από τις μέχρι τώρα ενδείξεις, παρέχει στην Τουρκία μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να προσπαθήσει να επανακτήσει έντονη διεθνή προβολή.
Η συνταγή είναι γνωστή, μας την έχει δείξει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο, παρουσιάζοντας την υποψηφιότητα για το ΣΑ, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι διά της εκλογής της η χώρα θα προσδώσει επιπλέον αξία στην παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια και ότι η τουρκική διπλωματία θεωρεί ότι έχει αυξημένους ρόλους που την ωθούν στην ανάληψη μιας ακόμη θητείας στο υπέρτατο αυτό όργανο των ΗΕ.
Εφόσον κερδίσει την εκλογή, η Άγκυρα αναμένεται να αναπτύξει υπερχειλίζουσα δραστηριότητα, προβάλλοντας και κατοχυρώνοντας τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις της. Μεταξύ άλλων και στο Κυπριακό.
Σαράντα χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, οι σχετικές διεργασίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην επίλυσή του, δεν φαίνονται να ευοδώνονται, δεδομένης της αδιαλλαξίας της τουρκοκυπριακής πλευράς.
Θα ήταν συνεπώς σκόπιμο η ελληνική πλευρά να προετοιμαστεί κατάλληλα, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει κάθε δραστηριότητα της γείτονος που θα μπορούσε να αντιστρατευτεί τα ελληνικά συμφέροντα.
ΠΑΡΟΝ
http://dia-kosmos.blogspot.gr/