KANEOHE, HAWAII – το πρόβλημα της Νότιας Σινικής Θάλασσας έχει λάβει μια αποφασιστική αρνητική τροπή. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ανταποκριθεί δυναμικά στο “bras de fer” με την Κίνα αναπτύσσοντας μια ομάδα αεροπλανοφόρων στη Νότια Σινική θάλασσα. Η ενέργεια αυτή πραγματοποιήθηκε έπειτα από την προειδοποίηση από τον Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ Ash Carter ότι θα υπάρξουν «συγκεκριμένες συνέπειες» για τις συνεχείς «επιθετικές» ενέργειες της Κίνας στη θάλασσα.
Της ομάδας κρούσης, στο πλαίσιο του δόγματος των ΗΠΑ «ελευθερία στις επιχειρήσεις ναυσιπλοΐας», προηγήθηκε η χρήση καθοδηγούμενων πυραύλων καταστροφής και η υπέρπτηση με βομβιστικά B-52 με δυνατότητα εκτόξευσης πυρηνικών. Μια τέτοια επίδειξη ισχύος σε μια περιοχή που διεκδικείται από τον αντίπαλο προκαλεί την απάντηση εκ μέρους του και αυξάνει τον κίνδυνο μιας στρατιωτικής σύγκρουσης που θα μπορούσε να βγει εκτός ελέγχου. Πράγματι, η προβολή ενός τόσο ισχυρού συμβόλου της αμερικανικής ισχύος αλλάζει τη φύση και την πρόγνωση του «παιχνιδιού». Η κατάσταση έχει πλέον φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο και αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί από την Ασία και την Ένωση Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).
Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο και πώς μπορούν οι δύο να αποφύγουν ή να αναβάλουν το φαινομενικά αναπόφευκτο - ή μήπως η ΗΠΑ δεν θέλουν καν να το πράξουν; Το πλαίσιο είναι σημαντικό. Η " επανεξισορρόπηση " των ΗΠΑ προς την Ασία έχει έρθει αντιμέτωπη με την επιθυμία της Κίνας να ελέγχει τα παράκτια νερά της. Πράγματι, οι δύο έχουν συγκλίνουσες στρατηγικές τροχιές. Η κυριαρχία επί των συστημάτων διοίκησης, ελέγχου, επικοινωνιών, υπολογιστών, συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης ( C4 ISR ) μέσα, πάνω από και κοντά –στις ακτές της Κίνας είναι ζωτικής σημασίας και για τους δύο. Πράγματι, αυτό είναι το σημείο όπου τα εθνικά συμφέροντα ασφαλείας τους συγκρούονται. Αυτή η σύγκρουση έχει δημιουργήσει μια σειρά από διεθνή περιστατικά κατά τα οποία η Κίνα έχει προκαλέσει ISR πλοία και αεροσκάφη των ΗΠΑ όπως το EP - 3 ( 2001),το Impeccable ( 2009 ) , το Cowpens ( 2013 ) και τα Ρ - 8Α Poseidons ( 2014 και 2015 ).
Σε πολιτικό επίπεδο, οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν επίσης ανταγωνιστικούς στόχους. Με απλά λόγια, οι ΗΠΑ είναι απρόθυμες να δώσουν επαρκή χώρο πολιτικά ( ή στρατιωτικά ) για να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες της η Κίνα. Προφανώς αυτή η θεμελιώδης διχοτόμηση δεν μπορεί να αλλάξει. Επιπλέον, η πρόσφατη επίδειξη ισχύος των Η.Π.Α. δείχνει ότι η σχέση ΗΠΑ - Κίνας , ιδιαίτερα η στρατιωτική σχέση, επιδεινώνεται ραγδαία. Αυτό συμβαίνει παρά τις αρνήσεις και την αισιόδοξη ρητορική περί « επιχειρήσεων ρουτίνας , παρά τις αυξημένες επισκέψεις του Ναυτικού των ΗΠΑ στα λιμάνια της Κίνας και τις συνεταιριστικές διμερείς συμφωνίες για τις επικοινωνίες και τις δραστηριότητες. Δεν είναι μόνο η ηγεσία της Κίνας που καταφέρνει να βλέπει μέσα από αυτό το προπέτασμα καπνού, αλλά και οι περισσότερο έξυπνοι παρατηρητές.
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η Κίνα δεν συμπεριφέρεται σύμφωνα με το σενάριο των ΗΠΑ. Δεν έχει παύσει τις δράσεις για τη διεκδίκηση της Θάλασσας της Νότιας Κίνας. Πράγματι, έχει δρομολογήσει σημαντικές δραστηριότητες διεκδίκησης. Ο Harry Harris της διοίκησης Ειρηνικού (CINCPAC) θεωρεί τη Νότια Σινική Θάλασσα στρατιωτικοποιημένη, και για αυτόν τον λόγο θα πρέπει να αλλάξει «η επιχειρησιακή φύση της περιοχής». Σύμφωνα με τον «Harris» «θα πρέπει κανείς να πιστεύει ότι η Γη είναι επίπεδη αν έχει διαφορετική άποψη».
Αλλά αυτή δεν είναι η κρίση των πυραύλων στην Κούβα. Δεν είναι μια υπαρξιακή απειλή για τις ΗΠΑ ή για τους άλλους διεκδικητές στην περιοχή. Αξίζει πραγματικά να γίνει πόλεμος για αυτό;
Πολεμοχαρείς εθνικιστές και στις δύο χώρες – πολιτικές προσωπικότητες, ακαδημαϊκοί και ορισμένοι δημοσιογράφοι - έχουν απευθύνει έκκληση για σκληρότερες ενέργειες από κάθε μέρος. Συγκεκριμένα , κάποιοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και πολλοί πολιτικοί και αναλυτές λένε ότι η Αμερική θα πρέπει να αμυνθεί έναντι της Κίνας όσον αφορά τις διεκδικήσεις, τη στρατιωτικοποίηση και την επιβολή περιορισμών στη ναυσιπλοΐα στη γύρω περιοχή.
Αλλά η πραγματική αγωνία είναι περιφρόνηση της Κίνας για τις προτιμήσεις των ΗΠΑ, τις προειδοποιήσεις και τις απειλές, και τώρα ακόμη για την επίδειξη ισχύος .Η κυβέρνηση της Κίνας ελέγχει τα μέσα ενημέρωσης και επηρεάζει έντονα τη γνώμη των ειδημόνων και των ακαδημαϊκών της. Αλλά ποια είναι η δικαιολογία για τον Τύπο των ΗΠΑ και τους αναλυτές και ακαδημαϊκούς τους που δραστηριοποιούνται σε μια « ελεύθερη κοινωνία »; Με ελάχιστες εξαιρέσεις χτυπούν τα τύμπανα ζητώντας πόλεμο. Σύμφωνα με αυτούς , η Κίνα προσπαθεί να «αλλάξει τους διεθνείς κανόνες», «απειλεί την ελευθερία της ναυσιπλοΐας», «εκφοβίζει» τους αντίπαλους διεκδικητές, «στρατιωτικοποιώντας» τα σημεία που κατέχει , αναλαμβάνοντας «μεγαλειώδεις» δραστηριότητες διεκδίκησης που βλάπτουν το περιβάλλον και γενικά συμπεριφέρεται άσχημα .
Αυτοί οι ισχυρισμοί είναι υπερβολές ή άδικη δυσφήμιση της Κίνας. Πράγματι, αυτή η επιχειρηματολογία αποτελεί ανοησία. Σε μια σύγκρουση αυτές οι εγκαταστάσεις θα εξουδετερώνονταν εν ριπή οφθαλμού. Επιπλέον, η Κίνα δεν έχει απειλήσει ποτέ την εμπορική ελευθερία ναυσιπλοΐας.
Αναφορικά με την παραβίαση των υπαρχόντων διεθνών κανόνων, οι ΗΠΑ δεν έχουν επικυρώσει ποτέ τη Σύμβαση του ΟΗΕ του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας, που ορίζει τους κανόνες για τους οποίους γίνεται λόγος. Και κάποιοι από τους κανόνες σχετικούς με τις στρατιωτικές δραστηριότητες στη θάλασσα είναι αμφιλεγόμενοι και δεν έχουν οριστικοποιηθεί. Πράγματι, υπάρχουν λίγοι κανόνες σκληρού δικαίου στο διεθνές δίκαιο στους οποίους όλα τα κράτη να έχουν συμφωνήσει.
Είναι ειρωνικό ότι η Κίνα ουσιαστικά συμπεριφέρεται σήμερα όπως συμπεριφέρονταν οι ΗΠΑ τον προηγούμενο αιώνα, προσπαθώντας να ελέγξουν τα παράκτια ύδατά τους εγκαθιδρύοντας μια σφαίρα επιρροής-όπως έκαναν οι ΗΠΑ στην Καραϊβική, στην Κεντρική και τη Νότια Αμερική.
Ενώ η Κίνα προσπαθεί να επεκτείνει τον έλεγχο της στην περιοχή που θεωρεί ως φυσική της ζώνη επιρροής, οι ΗΠΑ, ως ξεκάθαρη απάντηση, προβάλλουν την ισχύ τους σχεδόν στον μισό πλανήτη. Και τώρα έχουμε το «θέαμα» του διοικητή του ισχυρότερου Ναυτικού του κόσμου-του Harris-ο οποίος τοποθετήθηκε δημόσια για τη στρατηγική των ΗΠΑ λίγο πριν μια κρίσιμη επίσκεψη του Κινέζου υπουργού των Εξωτερικών Wang Yi στην Washington.
Σύμφωνα με τον Harris, «η Κίνα αναζητά την ηγεμονία στην Ανατολική Ασία». Όχι μόνο μια τέτοια δήλωση από έναν στρατιωτικό αξιωματούχο εν ενεργεία αντιστοιχεί περίπου με σφετερισμό της αρμοδιότητας του Προέδρου να κάνει δήλωση σχετικά με την στρατηγική της χώρας, αλλά σίγουρα τράβηξε την προσοχή της κινεζικής ηγεσίας. Η εθνικιστική εφημερίδα Global Times ονόμασε τη δήλωση “Η σκληρή κριτική στην Κίνα.” Επιδεινώνοντας την κατάσταση ο Λευκός Οίκος δεν αποκήρυξε αυτήν τη δήλωση. Θα έπρεπε η ηγεσία της Κίνας να καταλάβει ότι αυτή είναι η επίσημη θέση του προέδρου Barack Obama; Επιπλέον ο καλός ναύαρχος πρότεινε μια αναζωογόνηση της στρατηγικής συμμαχίας του Ναυτικού των ΗΠΑ με το Ναυτικό της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας και της Ινδίας, για τη συγκαλυμμένη επιχειρησιακή συμμαχία κατά της Κίνας, ή που τουλάχιστον έτσι έγινε αντιληπτή από την Κίνα.
Όπως υποστήριξε ο Αυστραλός αναλυτής Hugh White, η στρατηγική των ΗΠΑ στη Νότια Σινική Θάλασσα αποτυγχάνει. Οι ΗΠΑ υποθέτουν ότι μπορούν να αυξήσουν με αυτόν τον τρόπο την πίεση προς την Κίνα χωρίς να λάβουν απάντηση μέχρι η Κίνα να «καμφθεί και να υποχωρήσει». Ωστόσο, μέχρι τώρα η Κίνα δεν φαίνεται να έχει φοβηθεί από τις στρατιωτικές και διπλωματικές προειδοποιήσεις των ΗΠΑ, ούτε από την επίδειξη δύναμης, αντιθέτως δείχνει με τις πράξεις της ότι είναι διατεθειμένη να διακινδυνεύσει μια στρατιωτική αναμέτρηση για να υπερασπιστεί τη θέλησή της.
Παρόλο που η δύναμη κρούσης των ΗΠΑ έχει εγκαταλείψει τη Νότια Σινική Θάλασσα, το μήνυμά της θα αντηχεί στην κινεζική στρατιωτική ηγεσία και θα επηρεάσει τη σκέψη της. Όπως το 1996 στην Κρίση των Στενών της Ταϊβάν, η Κίνα είναι απίθανο να ξεχάσει και να συγχωρήσει. Πράγματι, είναι πιθανό αυτό το γεγονός να αποτελέσει έμπνευση για μια νέα στρατηγική.
Το αίνιγμα για τις ΗΠΑ είναι το «πώς θα αποφευχθεί η αναμέτρηση Κίνας-ΗΠΑ και να διατηρηθεί η πρωτοκαθεδρία τους στην Ασία». Αλλά δεν μπορεί να έχει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο. Αμοιβαίες υποχωρήσεις είναι απαραίτητες.
Θεωρητικά, οι ΗΠΑ θα πρέπει να δεχθούν και να διευκολύνουν έναν ισχυρότερο ρόλο για την Κίνα αναφορικά με την ασφάλεια της Ασίας. Ως αντάλλαγμα, η Κίνα θα κάνει το ίδιο επιτρέποντας το ρόλο και τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή.
Με πρακτικούς όρους, οι ΗΠΑ θα πρέπει να δώσουν λιγότερη έμφαση στη στρατιωτική διάσταση της εξισορρόπησης της Ασίας. Οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειώσουν ή να πάψουν την προκλητική από κοντά επιτήρηση της Κίνας. Από την άλλη η Κίνα θα μπορούσε να πάψει να στρατιωτικοποιεί όλα τα σημεία που κατέχει και ίσως το σημαντικότερο, να μην κηρύξει μια ζώνη άμυνας και εντοπισμού στα νησιά Spratlys.
Όποιος και να είναι ο συμβιβασμός, οι ΗΠΑ θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουν την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους και τα όρια της ισχύος τους, και να αναδιατυπώσουν τη στρατηγική τους, και αυτό πρέπει να συμβεί γρήγορα.
Πηγή:http://www.japantimes.co.jp/opinion/2016/03/15/commentary/world-commentary/prelude-war-china/#.VuiTI_mLS1s
http://dia-kosmos.blogspot.gr/
Comments