Στην πραγματικότητα βέβαια, τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει – υπενθυμίζοντας πως η συμφωνία για τα πετροδολάρια έγινε μετά τον πόλεμο του Yom Kippur του 1973 και το εμπάργκο πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, το οποίο προκάλεσε το γνωστό ενεργειακό και κατ’ επέκταση οικονομικό/πληθωριστικό σοκ.
Στην περίπτωση πάντως που η χώρα δεν συμφωνούσε με όσα είχε προτείνει η κυβέρνηση Nixon, οι ΗΠΑ είχαν καταρτίσει ήδη ένα σχέδιο εισβολής – ενώ η συμφωνία είχε τα εξής τέσσερα βασικά μέρη:
- (α) Η Σαουδική Αραβία θα τιμολογούσε το πετρέλαιο σε αμερικανικά δολάρια.
- (β) Η Σαουδική Αραβία θα επένδυε τα δολάρια που θα κέρδιζε από τις πωλήσεις πετρελαίου, σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου ή σε πιστοποιητικά κατάθεσης μεγάλων τραπεζών (Bank CDs = προθεσμιακοί λογαριασμοί ταμιευτηρίου).
- (γ) Το υπουργείο οικονομικών των ΗΠΑ και οι τράπεζες, θα δάνειζαν αυτά τα δολάρια σε αναπτυσσόμενες οικονομίες – οι οποίες θα τα χρησιμοποιούσαν για να αγοράζουν εξοπλισμό και γεωργικά προϊόντα από τις ΗΠΑ.
- (δ) Οι ΗΠΑ θα παρείχαν στη Σαουδική Αραβία στρατιωτική προστασία, έναντι της Σοβιετικής Ένωσης και των περιφερειακών αντιπάλων της.
Σε τελική ανάλυση λοιπόν, οι ΗΠΑ βρήκαν ένα αξιόπιστο στήριγμα για το δολάριο, επειδή όλες οι άλλες χώρες θα χρειάζονταν δολάρια για να αγοράσουν πετρέλαιο, ενώ η Σαουδική Αραβία ενίσχυσε την ασφάλειά της – αφού καμία χώρα δεν μπορεί να διαθέτει τέτοια αποθέματα και να τα εξορύσσει, εάν δεν έχει τη στρατιωτική ισχύ για να τα προστατεύει (κάτι που οφείλει να μας προβληματίσει, σε σχέση με την Ελλάδα).
Εκτός αυτού, η ανακύκλωση των πετροδολαρίων σε αγοραστές των αναπτυσσομένων χωρών, έδωσε ώθηση στο εμπόριο και στις τιμές των εμπορευμάτων – με αποτέλεσμα να καταπολεμηθεί η εξαιρετικά σοβαρή παγκόσμια ύφεση του 1974. Με αίτημα δε της Σαουδικής Αραβίας, οι ΗΠΑ κράτησαν μυστικό το ακριβές ποσόν των ομολόγων της που διακρατούσε η χώρα – δεν τα ανέφεραν δηλαδή χωριστά, αλλά μαζί με αυτά άλλων μελών του ΟΠΕΚ.
Εκτός αυτού, η ανακύκλωση των πετροδολαρίων σε αγοραστές των αναπτυσσομένων χωρών, έδωσε ώθηση στο εμπόριο και στις τιμές των εμπορευμάτων – με αποτέλεσμα να καταπολεμηθεί η εξαιρετικά σοβαρή παγκόσμια ύφεση του 1974. Με αίτημα δε της Σαουδικής Αραβίας, οι ΗΠΑ κράτησαν μυστικό το ακριβές ποσόν των ομολόγων της που διακρατούσε η χώρα – δεν τα ανέφεραν δηλαδή χωριστά, αλλά μαζί με αυτά άλλων μελών του ΟΠΕΚ.
Η νέα συμφωνία
Συνεχίζοντας, η συμφωνία των πετροδολαρίων δεν ήταν ποτέ μία επίσημη συνθήκη – με επικύρωση της από τη Γερουσία, έτσι ώστε να αποτελέσει νόμο. Περιείχε διατάξεις ετήσιας ανανέωσης, αλλά θα μπορούσε να τερματισθεί ανά πάσα στιγμή και από οποιοδήποτε μέρος – οπότε επρόκειτο στην ουσία για μία «γραπτή χειραψία». Απλά και οι δύο πλευρές κράτησαν το λόγο τους – όπως οι ΗΠΑ που έστειλαν στρατεύματα στο Κουβέιτ, για να αποκρούσουν την εισβολή του Ιράκ (Desert Shield, Desert Storm).
Όπως φαίνεται τώρα, η Σαουδική Αραβία ενημέρωσε τις ΗΠΑ ότι, δεν θα επεκτείνει τη συμφωνία ως είχε – επιδιώκοντας τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για μία νέα χρηματοοικονομική ρύθμιση, συν μία καινούργια ρύθμιση ασφαλείας που θα αντικαταστήσουν τις παλαιές του πετροδολαρίου.
Μεταξύ άλλων, η νέα συμφωνία θα προβλέπει ότι, η Σαουδική Αραβία θα αναγνωρίσει το Ισραήλ ως μέρος των ευρύτερων συμφωνιών του Αβραάμ (=εν πρώτοις με τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν) – ενώ οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν μεν να της προσφέρουν στρατιωτική προστασία, αλλά θα διευρυνθεί, έτσι ώστε να συμπεριλάβει την τεχνολογία εμπλουτισμένου ουρανίου.
Συνεχίζοντας, η συμφωνία των πετροδολαρίων δεν ήταν ποτέ μία επίσημη συνθήκη – με επικύρωση της από τη Γερουσία, έτσι ώστε να αποτελέσει νόμο. Περιείχε διατάξεις ετήσιας ανανέωσης, αλλά θα μπορούσε να τερματισθεί ανά πάσα στιγμή και από οποιοδήποτε μέρος – οπότε επρόκειτο στην ουσία για μία «γραπτή χειραψία». Απλά και οι δύο πλευρές κράτησαν το λόγο τους – όπως οι ΗΠΑ που έστειλαν στρατεύματα στο Κουβέιτ, για να αποκρούσουν την εισβολή του Ιράκ (Desert Shield, Desert Storm).
Όπως φαίνεται τώρα, η Σαουδική Αραβία ενημέρωσε τις ΗΠΑ ότι, δεν θα επεκτείνει τη συμφωνία ως είχε – επιδιώκοντας τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων για μία νέα χρηματοοικονομική ρύθμιση, συν μία καινούργια ρύθμιση ασφαλείας που θα αντικαταστήσουν τις παλαιές του πετροδολαρίου.
Μεταξύ άλλων, η νέα συμφωνία θα προβλέπει ότι, η Σαουδική Αραβία θα αναγνωρίσει το Ισραήλ ως μέρος των ευρύτερων συμφωνιών του Αβραάμ (=εν πρώτοις με τα ΗΑΕ και το Μπαχρέιν) – ενώ οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν μεν να της προσφέρουν στρατιωτική προστασία, αλλά θα διευρυνθεί, έτσι ώστε να συμπεριλάβει την τεχνολογία εμπλουτισμένου ουρανίου.
Comments