η κρατικά επιδοτημένη ανακύκλωση, σπαταλά σπάνιους πόρους αντί να τους συντηρεί και επιβαρύνει το περιβάλλον αντί να το προστατεύει.
Του Lee Friday
Απόδοση στα Ελληνικά: Ευθύμης Μαραμής
Ο κ . Craig Kielburger, αρθρογραφώντας στην Καναδική Postmedia News, εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι Καναδοί (α) δεν είναι επαρκώς αφοσιωμένοι στην ανακύκλωση μπουκαλιών, κονσερβών, χαρτιού, πλαστικών κλπ. Και (β) δεν είναι πρόθυμοι να αγοράσουν ανακυκλωμένα προϊόντα σε επαρκείς ποσότητες για να επιτρέψουν στις επιχειρήσεις ανακύκλωσης να είναι κερδοφόρες. Ενώ η ανησυχία του για το περιβάλλον φαίνεται να είναι γνήσια, ο Kielburger δεν κατανοεί τις οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της βιομηχανίας ανακύκλωσης που υποστηρίζει τόσο ένθερμα.
Ο Kielburger λέει ότι η ανακύκλωση είναι μια «βιομηχανία που διατηρεί τα απόβλητα εκτός της γης. Για να διατηρηθεί το σύστημα βιώσιμο, οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να είναι επικερδείς.» Είναι αλήθεια ότι οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις πρέπει να είναι επικερδείς για να είναι επιτυχημένες. Εξίσου αλήθεια, είναι ότι οι ζημίες δείχνουν ότι μια επιχείρηση σπαταλάει πόρους.
Ωστόσο, οι περισσότερες εταιρείες στη βιομηχανία ανακύκλωσης δεν είναι ανεξάρτητες. Στηρίζονται σε δημοτικές και περιφερειακές αρχές που επιβάλλουν φόρους για τη χρηματοδότηση της συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών για λογαριασμό τους. Στη συνέχεια, όταν αυτά τα ανακυκλώσιμα πωλούνται σε εταιρείες ανακύκλωσης και τα έσοδα υπολείπονται του κόστους συλλογής, όπως συμβαίνει πολύ συχνά, η διαφορά αυτή στα έσοδα-έξοδα αντιπροσωπεύει επιδότηση προς τις εταιρείες ανακύκλωσης, οι οποίες στη συνέχεια αποκτούν πλέον το στάτους των ομάδων ειδικών συμφερόντων.
Αυτές οι εταιρείες βασίζονται επίσης στους φορολογούμενους για τον καθαρισμό και τη διαλογή των ανακυκλώσιμων πριν από τη συλλογή τους – μια ακόμη επιδότηση επί της ουσίας. Πράγματι, ο Kielburger μας κατσαδιάζει για εσφαλμένο καθαρισμό και διαλογή εκ μέρους μας, διότι αυτό «αποτελεί ένα μέρος της κατώτατης γραμμής παραγωγής της βιομηχανίας ανακύκλωσης». Με άλλα λόγια, ο Kielburger θεωρεί φυσιολογικό να αφιερώνουμε όλοι μας χρόνο και εργασία κάθε εβδομάδα, για λογαριασμό των εταιρειών ανακύκλωσης, ως απλήρωτοι εργαζόμενοι.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι το νερό αποτελεί σπάνιο πόρο που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό μπουκαλιών, βάζων και κονσερβών πριν αυτά καταλήξουν στον μπλε κάδο ανακύκλωσης. Και, για τη χρηματοδότηση των φορτηγών, του εξοπλισμού και των καυσίμων που απαιτούνται για την περισυλλογή των περιεχομένων αυτών των μπλε κάδων, χρησιμοποιούνται φορολογημένα χρήματα – ακόμα περισσότεροι πόροι. Επειδή πρόκειται για επιδοτήσεις, το νομισματικό κόστος αυτών των πόρων δεν αντικατοπτρίζεται στα βιβλία των εταιρειών ανακύκλωσης. Όταν μια επιχείρηση εξαρτάται από κρατικές επιδοτήσεις για την αποφυγή ζημιών, είναι ως εκ τούτου ομάδα ειδικού συμφέροντος και οι πόροι που διαχειρίζεται αυτομάτως σπαταλιούνται για όσο διάστημα εξακολουθούν να υφίστανται οι επιδοτήσεις. Αυτό είναι το αντίθετο από αυτό που υποτίθεται ότι επιδιώκει η βιομηχανία ανακύκλωσης, δηλαδή τη συντήρηση των πόρων.
Τα οικονομικά της ανακύκλωσης
Τα κέρδη επιδεικνύουν ότι μια επιχείρηση χρησιμοποίησε διάφορους συντελεστές παραγωγής (εργατικό δυναμικό, πρώτες ύλες, γη, κτίρια, μηχανήματα κ.λ.π.) και τους συνδύασε για να παράγει προϊόντα που εκτιμήθηκαν από τους καταναλωτές, δηλαδή τα προϊόντα άξιζαν περισσότερο από το άθροισμα των τμημάτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι οι πόροι αυτοί δεν σπαταλήθηκαν. Αντίθετα, οι ζημίες επιδεικνύουν ότι μια επιχείρηση χρησιμοποίησε διάφορους συντελεστές παραγωγής και τους συνδύασε για να παράγει προϊόντα που άξιζαν λιγότερο από το άθροισμα των τμημάτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι οι πόροι αυτοί σπαταλήθηκαν.
Επομένως, για να προσδιοριστεί η βιωσιμότητα μιας επιχείρησης ανακύκλωσης, μια επιχείρηση ελεύθερης αγοράς πρέπει να υπολογίσει το κόστος των πόρων που θα διαθέσει (εργασία, φορτηγά, μηχανήματα, εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, καύσιμα κ.λ.π.) στον σκοπό της συλλογής και επεξεργασίας ανακυκλώσιμων υλικών. Στη συνέχεια, πρέπει να εκτιμήσει τα έσοδα που αναμένει να αποκομίσει για τα ανακυκλωμένα προϊόντα. Αν πιστεύει ότι η επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα, θα την προχωρήσει. Η επιχείρηση θα έχει αποφασίσει ότι είναι φθηνότερο να παράγει ορισμένα προϊόντα από ανακυκλωμένα υλικά παρά να παράγει τα ίδια προϊόντα από πρώτες ύλες. Με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται οι πόροι στη γη.
Ωστόσο, αν η εταιρία δεν πιστεύει ότι η επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα, δεν θα προχωρήσει στην ανακύκλωση. Όμως, οι πόροι της γης εξακολουθούν να διατηρούνται, διότι έχει αποσαφηνιστεί ότι δεν είναι οικονομικό να εξαχθούν πόροι από το έδαφος για την κατασκευή και τη συντήρηση των φορτηγών, των εγκαταστάσεων και των μηχανημάτων που είναι απαραίτητα για την ανακύκλωση.
Αυτό είναι το σημείο που παραβλέπεται συνεχώς από το κοινό, όταν τα κράτη, οι δήμοι και οι κοινότητες συμμετέχουν στην ανακύκλωση. Πάνω στον ενθουσιασμό μας για τη διατήρηση των πόρων, ξεχνάμε ότι απαιτούνται επίσης πόροι για τον σκοπό της ανακύκλωσης και υποθέτουμε ότι οι κυβερνητικές υπηρεσίες κάνουν το σωστό. Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι κρατικές υπηρεσίες δρουν εκτός της λειτουργίας της αγοράς των κανονικών ανθρώπων και, επομένως, δεν ασχολούνται με κέρδη και ζημίες. Όταν θέλουν περισσότερους πόρους, τους αποσπούν απλά με τη βία από εμάς, τους φορολογούμενους. Έτσι, οι κρατικές υπηρεσίες έχουν σχεδόν μηδαμινά κίνητρα να ελαχιστοποιήσουν το κόστος, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν σχεδόν μηδαμινά κίνητρα να διατηρήσουν τους πόρους της γης. Όπως εξηγεί η Floy Lilley :
… Το τίμημα της ανακύκλωσης, τείνει συχνά να εκτινάσσεται πολύ υψηλότερα από το συνδυασμένο κόστος παραγωγής που χρησιμοποιεί πρώτες ύλες και παρθένους πόρους απορρίπτοντας σκουπίδια σε χώρους υγειονομικής ταφής. Η ανακύκλωση των αποβλήτων, καταναλώνει διπλάσια ενέργεια, περισσότερους πόρους και προκαλεί διπλάσια ρύπανση στο περιβάλλον με τα εργοστάσια, τα φορτηγά και τα διάφορα υποπροϊόντα που συνδυάζονται σε αυτή τη διαδικασία.
Προϊόντα κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα υλικά
Ο Kielburger λέει ότι «το χειρότερο λάθος μας με την ανακύκλωση, το κάνουμε όταν ψωνίζουμε», καθώς διαμαρτύρεται για τη χαμηλή καταναλωτική ζήτηση λόγω κάποιου «ατυχούς στιγματισμού των ανακυκλωμένων προϊόντων». Λοιπόν, ισχύει αυτό που ισχύει. Οι καταναλωτές είναι ελεύθεροι να αποφασίσουν ποια προϊόντα θα αγοράσουν. Και ο Kielburger είναι ελεύθερος να μας παροτρύνει να αγοράσουμε περισσότερα ανακυκλωμένα προϊόντα, αλλά, όπως είδαμε ήδη, οι κρατικές επιδοτήσεις για τα προϊόντα αυτά είναι αντιπαραγωγικές.
Κοινωνικό συμβόλαιο;
Ο Kielburger λέει πως «Η ανακύκλωση αποτελεί κοινωνικό συμβόλαιο … μια εταιρική σχέση όπου όλοι έχουμε τον ρόλο μας.» Ο κύριος Kielburger μπορεί να αγνοεί εμφατικά βασικές οικονομικές έννοιες, αλλά από που προέκυψε το «κοινωνικό συμβόλαιο;» Προσωπικά, δεν έχω υπογράψει κανένα τέτοιο συμβόλαιο. Έχετε υπογράψει μήπως εσείς; Όταν κάποιος μιλάει για «κοινωνικό συμβόλαιο», αναφέρεται σε ένα ομιχλώδες έγγραφο το οποίο υποτίθεται ότι ορίζει τη σχέση μεταξύ της κυβέρνησης και των υποκειμένων της. Ωστόσο, αυτό το λεγόμενο κοινωνικό συμβόλαιο δεν μπορεί να λειτουργήσει επειδή μια στιγμή σκέψης σχετικά με τις κυβερνητικές πράξεις αποκαλύπτει μια μονομερή σύμβαση που επιβάλλει επαχθή καθήκοντα στους πολίτες, ορίζοντας ότι οι πολιτικοί και οι γραφειοκράτες δεν λογοδοτούν για τις πράξεις τους.
Όποιος επικαλείται μια υποτιθέμενη «κοινωνική σύμβαση», για να υποστηρίξει μια συγκεκριμένη πολιτική, σκοπίμως ή όχι, αποφεύγει την ανάλυση των οικονομικών συνεπειών αυτής της πολιτικής. Η λήψη αποφάσεων σε αυτή τη βάση συνεπάγεται πάντοτε οικονομική σπατάλη, εσφαλμένη κατανομή των πόρων και χαμηλότερο βιωτικό επίπεδο.
Ως εκ τούτου, όσον αφορά την ανακύκλωση, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πολλές πόλεις και πολιτείες στις ΗΠΑ, έχουν παραδεχθεί ότι η ανακύκλωση είναι αναποτελεσματική. Θα επιστρέψουν οι πολιτικοί και οι γραφειοκράτες σε αυτές τις πόλεις και τις πολιτείες τους πόρους που απέσπασαν από τους φορολογούμενους για να τους διανείμουν στα λόμπι και στους εργολάβους της ανακύκλωσης; Όχι δεν θα το κάνουν. Δεν υπάρχει ρήτρα στο «κοινωνικό συμβόλαιο» που να τους υποχρεώνει να το πράξουν.
***
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ludwig von Mises
Μετά από μια 23ετή καριέρα στον καναδικό χρηματοπιστωτικό κλάδο, ο Lee Friday πέρασε πολλά χρόνια σπουδάζοντας οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά. Διαχειρίζεται έναν ιστότοπο ειδήσεων στο www.LondonNews1.com
https://www.eleytheriagora.gr/15148-2/
http://dia-kosmos.blogspot.gr/
Απόδοση στα Ελληνικά: Ευθύμης Μαραμής
Ο κ . Craig Kielburger, αρθρογραφώντας στην Καναδική Postmedia News, εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι Καναδοί (α) δεν είναι επαρκώς αφοσιωμένοι στην ανακύκλωση μπουκαλιών, κονσερβών, χαρτιού, πλαστικών κλπ. Και (β) δεν είναι πρόθυμοι να αγοράσουν ανακυκλωμένα προϊόντα σε επαρκείς ποσότητες για να επιτρέψουν στις επιχειρήσεις ανακύκλωσης να είναι κερδοφόρες. Ενώ η ανησυχία του για το περιβάλλον φαίνεται να είναι γνήσια, ο Kielburger δεν κατανοεί τις οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της βιομηχανίας ανακύκλωσης που υποστηρίζει τόσο ένθερμα.
Ο Kielburger λέει ότι η ανακύκλωση είναι μια «βιομηχανία που διατηρεί τα απόβλητα εκτός της γης. Για να διατηρηθεί το σύστημα βιώσιμο, οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να είναι επικερδείς.» Είναι αλήθεια ότι οι ανεξάρτητες επιχειρήσεις πρέπει να είναι επικερδείς για να είναι επιτυχημένες. Εξίσου αλήθεια, είναι ότι οι ζημίες δείχνουν ότι μια επιχείρηση σπαταλάει πόρους.
Ωστόσο, οι περισσότερες εταιρείες στη βιομηχανία ανακύκλωσης δεν είναι ανεξάρτητες. Στηρίζονται σε δημοτικές και περιφερειακές αρχές που επιβάλλουν φόρους για τη χρηματοδότηση της συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών για λογαριασμό τους. Στη συνέχεια, όταν αυτά τα ανακυκλώσιμα πωλούνται σε εταιρείες ανακύκλωσης και τα έσοδα υπολείπονται του κόστους συλλογής, όπως συμβαίνει πολύ συχνά, η διαφορά αυτή στα έσοδα-έξοδα αντιπροσωπεύει επιδότηση προς τις εταιρείες ανακύκλωσης, οι οποίες στη συνέχεια αποκτούν πλέον το στάτους των ομάδων ειδικών συμφερόντων.
Αυτές οι εταιρείες βασίζονται επίσης στους φορολογούμενους για τον καθαρισμό και τη διαλογή των ανακυκλώσιμων πριν από τη συλλογή τους – μια ακόμη επιδότηση επί της ουσίας. Πράγματι, ο Kielburger μας κατσαδιάζει για εσφαλμένο καθαρισμό και διαλογή εκ μέρους μας, διότι αυτό «αποτελεί ένα μέρος της κατώτατης γραμμής παραγωγής της βιομηχανίας ανακύκλωσης». Με άλλα λόγια, ο Kielburger θεωρεί φυσιολογικό να αφιερώνουμε όλοι μας χρόνο και εργασία κάθε εβδομάδα, για λογαριασμό των εταιρειών ανακύκλωσης, ως απλήρωτοι εργαζόμενοι.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι το νερό αποτελεί σπάνιο πόρο που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό μπουκαλιών, βάζων και κονσερβών πριν αυτά καταλήξουν στον μπλε κάδο ανακύκλωσης. Και, για τη χρηματοδότηση των φορτηγών, του εξοπλισμού και των καυσίμων που απαιτούνται για την περισυλλογή των περιεχομένων αυτών των μπλε κάδων, χρησιμοποιούνται φορολογημένα χρήματα – ακόμα περισσότεροι πόροι. Επειδή πρόκειται για επιδοτήσεις, το νομισματικό κόστος αυτών των πόρων δεν αντικατοπτρίζεται στα βιβλία των εταιρειών ανακύκλωσης. Όταν μια επιχείρηση εξαρτάται από κρατικές επιδοτήσεις για την αποφυγή ζημιών, είναι ως εκ τούτου ομάδα ειδικού συμφέροντος και οι πόροι που διαχειρίζεται αυτομάτως σπαταλιούνται για όσο διάστημα εξακολουθούν να υφίστανται οι επιδοτήσεις. Αυτό είναι το αντίθετο από αυτό που υποτίθεται ότι επιδιώκει η βιομηχανία ανακύκλωσης, δηλαδή τη συντήρηση των πόρων.
Τα οικονομικά της ανακύκλωσης
Τα κέρδη επιδεικνύουν ότι μια επιχείρηση χρησιμοποίησε διάφορους συντελεστές παραγωγής (εργατικό δυναμικό, πρώτες ύλες, γη, κτίρια, μηχανήματα κ.λ.π.) και τους συνδύασε για να παράγει προϊόντα που εκτιμήθηκαν από τους καταναλωτές, δηλαδή τα προϊόντα άξιζαν περισσότερο από το άθροισμα των τμημάτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι οι πόροι αυτοί δεν σπαταλήθηκαν. Αντίθετα, οι ζημίες επιδεικνύουν ότι μια επιχείρηση χρησιμοποίησε διάφορους συντελεστές παραγωγής και τους συνδύασε για να παράγει προϊόντα που άξιζαν λιγότερο από το άθροισμα των τμημάτων τους, πράγμα που σημαίνει ότι οι πόροι αυτοί σπαταλήθηκαν.
Επομένως, για να προσδιοριστεί η βιωσιμότητα μιας επιχείρησης ανακύκλωσης, μια επιχείρηση ελεύθερης αγοράς πρέπει να υπολογίσει το κόστος των πόρων που θα διαθέσει (εργασία, φορτηγά, μηχανήματα, εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, καύσιμα κ.λ.π.) στον σκοπό της συλλογής και επεξεργασίας ανακυκλώσιμων υλικών. Στη συνέχεια, πρέπει να εκτιμήσει τα έσοδα που αναμένει να αποκομίσει για τα ανακυκλωμένα προϊόντα. Αν πιστεύει ότι η επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα, θα την προχωρήσει. Η επιχείρηση θα έχει αποφασίσει ότι είναι φθηνότερο να παράγει ορισμένα προϊόντα από ανακυκλωμένα υλικά παρά να παράγει τα ίδια προϊόντα από πρώτες ύλες. Με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται οι πόροι στη γη.
Ωστόσο, αν η εταιρία δεν πιστεύει ότι η επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα, δεν θα προχωρήσει στην ανακύκλωση. Όμως, οι πόροι της γης εξακολουθούν να διατηρούνται, διότι έχει αποσαφηνιστεί ότι δεν είναι οικονομικό να εξαχθούν πόροι από το έδαφος για την κατασκευή και τη συντήρηση των φορτηγών, των εγκαταστάσεων και των μηχανημάτων που είναι απαραίτητα για την ανακύκλωση.
Αυτό είναι το σημείο που παραβλέπεται συνεχώς από το κοινό, όταν τα κράτη, οι δήμοι και οι κοινότητες συμμετέχουν στην ανακύκλωση. Πάνω στον ενθουσιασμό μας για τη διατήρηση των πόρων, ξεχνάμε ότι απαιτούνται επίσης πόροι για τον σκοπό της ανακύκλωσης και υποθέτουμε ότι οι κυβερνητικές υπηρεσίες κάνουν το σωστό. Πρέπει να θυμόμαστε ότι οι κρατικές υπηρεσίες δρουν εκτός της λειτουργίας της αγοράς των κανονικών ανθρώπων και, επομένως, δεν ασχολούνται με κέρδη και ζημίες. Όταν θέλουν περισσότερους πόρους, τους αποσπούν απλά με τη βία από εμάς, τους φορολογούμενους. Έτσι, οι κρατικές υπηρεσίες έχουν σχεδόν μηδαμινά κίνητρα να ελαχιστοποιήσουν το κόστος, πράγμα που σημαίνει ότι έχουν σχεδόν μηδαμινά κίνητρα να διατηρήσουν τους πόρους της γης. Όπως εξηγεί η Floy Lilley :
… Το τίμημα της ανακύκλωσης, τείνει συχνά να εκτινάσσεται πολύ υψηλότερα από το συνδυασμένο κόστος παραγωγής που χρησιμοποιεί πρώτες ύλες και παρθένους πόρους απορρίπτοντας σκουπίδια σε χώρους υγειονομικής ταφής. Η ανακύκλωση των αποβλήτων, καταναλώνει διπλάσια ενέργεια, περισσότερους πόρους και προκαλεί διπλάσια ρύπανση στο περιβάλλον με τα εργοστάσια, τα φορτηγά και τα διάφορα υποπροϊόντα που συνδυάζονται σε αυτή τη διαδικασία.
Προϊόντα κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα υλικά
Ο Kielburger λέει ότι «το χειρότερο λάθος μας με την ανακύκλωση, το κάνουμε όταν ψωνίζουμε», καθώς διαμαρτύρεται για τη χαμηλή καταναλωτική ζήτηση λόγω κάποιου «ατυχούς στιγματισμού των ανακυκλωμένων προϊόντων». Λοιπόν, ισχύει αυτό που ισχύει. Οι καταναλωτές είναι ελεύθεροι να αποφασίσουν ποια προϊόντα θα αγοράσουν. Και ο Kielburger είναι ελεύθερος να μας παροτρύνει να αγοράσουμε περισσότερα ανακυκλωμένα προϊόντα, αλλά, όπως είδαμε ήδη, οι κρατικές επιδοτήσεις για τα προϊόντα αυτά είναι αντιπαραγωγικές.
Κοινωνικό συμβόλαιο;
Ο Kielburger λέει πως «Η ανακύκλωση αποτελεί κοινωνικό συμβόλαιο … μια εταιρική σχέση όπου όλοι έχουμε τον ρόλο μας.» Ο κύριος Kielburger μπορεί να αγνοεί εμφατικά βασικές οικονομικές έννοιες, αλλά από που προέκυψε το «κοινωνικό συμβόλαιο;» Προσωπικά, δεν έχω υπογράψει κανένα τέτοιο συμβόλαιο. Έχετε υπογράψει μήπως εσείς; Όταν κάποιος μιλάει για «κοινωνικό συμβόλαιο», αναφέρεται σε ένα ομιχλώδες έγγραφο το οποίο υποτίθεται ότι ορίζει τη σχέση μεταξύ της κυβέρνησης και των υποκειμένων της. Ωστόσο, αυτό το λεγόμενο κοινωνικό συμβόλαιο δεν μπορεί να λειτουργήσει επειδή μια στιγμή σκέψης σχετικά με τις κυβερνητικές πράξεις αποκαλύπτει μια μονομερή σύμβαση που επιβάλλει επαχθή καθήκοντα στους πολίτες, ορίζοντας ότι οι πολιτικοί και οι γραφειοκράτες δεν λογοδοτούν για τις πράξεις τους.
Ως εκ τούτου, όσον αφορά την ανακύκλωση, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πολλές πόλεις και πολιτείες στις ΗΠΑ, έχουν παραδεχθεί ότι η ανακύκλωση είναι αναποτελεσματική. Θα επιστρέψουν οι πολιτικοί και οι γραφειοκράτες σε αυτές τις πόλεις και τις πολιτείες τους πόρους που απέσπασαν από τους φορολογούμενους για να τους διανείμουν στα λόμπι και στους εργολάβους της ανακύκλωσης; Όχι δεν θα το κάνουν. Δεν υπάρχει ρήτρα στο «κοινωνικό συμβόλαιο» που να τους υποχρεώνει να το πράξουν.
***
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Ludwig von Mises
Μετά από μια 23ετή καριέρα στον καναδικό χρηματοπιστωτικό κλάδο, ο Lee Friday πέρασε πολλά χρόνια σπουδάζοντας οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά. Διαχειρίζεται έναν ιστότοπο ειδήσεων στο www.LondonNews1.com
https://www.eleytheriagora.gr/15148-2/
http://dia-kosmos.blogspot.gr/
Comments